Neonatologie staat centraal in ons nieuws. Lees hier over ontwikkelingen binnen en buiten onze Care4Neo Community
Communicatie tijdens ziekenhuisopname beïnvloedt de hechting tussen ouders en vroeggeboren kinderen
Communicatie tijdens ziekenhuisopname beïnvloedt de hechting tussen ouders en vroeggeboren kinderen
Lilian Marijnissen neemt op Wereld Prematurendag 2024 het eerste exemplaar van IMPACT in ontvangst, een populairwetenschappelijke glossy over familiegerichte communicatie in de zorg
Amsterdam, 7 november 2024 - In Nederland worden elk jaar meer dan 11.000 kinderen te vroeg geboren, vóór 37 weken zwangerschap. De behandelgrens voor te vroeg geboren kinderen ligt in Nederland bij een zwangerschapsduur van 24 weken. Te vroeg geboren kinderen worden vaak weken, soms zelfs maandenlang, opgenomen in het ziekenhuis, op de afdeling neonatologie (ook wel NICU: neonatal intensive care unit). Een vroeggeboorte is heel impactvol. Kinderen ondervinden vaak levenslang de (medische en psychische) gevolgen van een vroeggeboorte. Maar ook voor ouders is een vroeggeboorte een zeer stressvolle gebeurtenis.
Communicatie heeft impact op ouders én zorgverleners
Taal- en communicatiewetenschapper Nanon Labrie (VU Amsterdam, gastonderzoeker bij OLVG Amsterdam en Amsterdam UMC) leidde een omvangrijk onderzoeksproject naar het belang en de gevolgen van communicatie in de neonatologie. Nanon Labrie: ‘Gesprekken tussen zorgverleners en ouders blijken grote invloed te hebben op ouders: als zij de interacties met zorgverleners als prettig ervaren, vermindert dit aantoonbaar stress bij ouders. Bovendien helpt het ouders medische informatie beter te begrijpen en onthouden; om voor hun zieke kind te zorgen; en om samen met zorgverleners over behandelingen te beslissen. Ook komen ouders vaker naar het ziekenhuis, wat de hechting met het kind ten goede komt. Als communicatie stokt, bijvoorbeeld omdat ouders zich verkeerd begrepen of berispt voelen, gebeurt het omgekeerde en kan er conflict ontstaan’. Tot zelfs 10 jaar na de ziekenhuisopname rapporteren ouders in het onderzoek de gevolgen van (negatieve) communicatie. Daarbij is opvallend dat het vaak om relatief kleine en ogenschijnlijk onbenullige opmerkingen van zorgverleners gaat, die worden gemaakt tijdens alledaagse gesprekjes (‘small talk’). Het onderzoek laat ook duidelijke effecten van communicatie op zorgverleners zien: ‘Wanneer gesprekken met ouders soepel verlopen, ervaren ook zorgverleners significant minder stress – zij zijn tevredener in hun werk en ervaren minder burn-outklachten.’
Persoonlijke ervaring
In 2017 werd onderzoeker Nanon Labrie zelf plotseling levensbedreigend ziek tijdens haar zwangerschap, waardoor haar dochter Emilie werd geboren na een zwangerschap van slechts 26 weken en 3 dagen. Haar gewicht: 670 gram. ‘Opeens was ik patiënt en naaste’. Terwijl ze naast de couveuse van haar dochter zat, ontstond bij Labrie het idee om de gesprekken tussen ouders en zorgverleners in de neonatologie te onderzoeken. Twee jaar later ontving ze een prestigieuze Veni-subsidie van de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) voor haar onderzoek.
IMPACT magazine
De onderzoeksresultaten werden in talloze internationale vakbladen gepubliceerd. Toch knaagde het: ‘Onze bevindingen kwamen zelden terecht bij de mensen voor wie ik dit onderzoek was begonnen: ouders en zorgverleners.’ Zo ontstond het idee voor IMPACT magazine, een nauwe samenwerking met patiëntenvereniging Care4Neo. IMPACT is bedoeld voor iedereen die meer wil weten over (onderzoek naar) communicatie in de zorg. De glossy bevat interviews met zorgverleners, ouders én kinderen; achtergrondartikelen over de effecten van communicatie; columns en opiniestukken van prominente (ervarings-)deskundigen, onder wie Sylvia Obermann-Borst, Directeur Onderzoek van Care4Neo, en Willem de Vries, hoofd van het Emma Kinderziekenhuis (Amsterdam UMC).
Lancering en eerste exemplaar
IMPACT wordt op 15 november feestelijk gelanceerd in Amsterdam. Het eerste exemplaar van IMPACT wordt overhandigd aan oud-politica Lilian Marijnissen. Zij werd begin september, na een zwangerschap van 34 weken, moeder van dochter Lara. Lilian Marijnissen heeft zich zich in haar werk altijd hard gemaakt voor toegankelijke en gelijkwaardige zorg. Ook vanuit haar persoonlijke ervaring onderschrijft zij nu het belang van communicatie voor goede zorg: ‘Ik heb met de te vroege geboorte van Lara zelf recent kunnen ervaren hoe onzeker je je als moeder kunt voelen. In deze onzekere periode vol met emoties is goede communicatie het enige waar je je aan vast kunt houden.’
Verspreiding
Het magazine wordt gratis verspreid onder zo’n 5.000 Nederlandse zorgverleners en ouders van te vroeggeboren kinderen. Er zijn inmiddels concrete plannen om het magazine wereldwijd ook digitaal beschikbaar te maken. Nanon Labrie: ‘Met dit magazine neem ik ouders en zorgverleners graag mee in het onderzoek dat we doen. Ik hoop dat mijn verhaal ouders van vroeggeboren kinderen een lichtpunt biedt.’