Welke problemen kunnen prematuur geboren kinderen ervaren?

Cognitieve vaardigheden

Prematuur geboren kinderen zijn vaak wat gevoeliger op verschillende gebieden. Allereerst kunnen ze moeite hebben met cognitieve vaardigheden. Dit kan betekenen dat ze meer tijd nodig hebben om letters en cijfers te leren herkennen, en soms vinden ze rekenen extra lastig. Deze kinderen hebben vaak een kortere aandachtsspanne en sneller moeite om hun concentratie vast te houden.

Emotionele ontwikkeling

Daarnaast zie je soms sociaal-emotionele problemen bij deze kinderen. Prematuur geboren kinderen zijn vaak wat verlegen of teruggetrokken, waardoor ze het moeilijk vinden om vriendjes te maken. Ook kunnen ze onzeker zijn of last hebben van faalangst, vooral als het leren niet altijd makkelijk gaat. Dit komt deels doordat hun hersenen zich anders ontwikkelen, maar ook omdat ze zich vaak bewust zijn van hun uitdagingen.

Motorische en fysieke ontwikkeling

Verder hebben veel prematuur geboren kinderen te maken met motorische problemen. Soms hebben ze moeite met fijne motorische vaardigheden, zoals schrijven en knutselen, of vinden ze het lastig om mee te doen met sporten en spelletjes op het schoolplein. Dit kan ervoor zorgen dat ze zich minder zelfverzekerd voelen, wat weer invloed heeft op hun sociaal-emotionele ontwikkeling.

Dit soort problemen heeft vaak als oorzaak het niet goed aangemaakt zijn van verbindingen in de hersenen, die normaal in de laatste drie maanden van de zwangerschap worden gemaakt – de tijd dat een prematuur vaak in de couveuse heeft doorgebracht. Dat proces gaat wel door in de couveuse, maar dat is toch niet de natuurlijke omgeving. Daardoor zie je dat een kind bijvoorbeeld moeilijk ‘binnen de lijntjes’ kleurt of niet netjes knipt. Het is goed om te kijken hoe hij potlood of schaar vasthoudt: als hij dat verkeerd aanleert is het moeilijk het weer af te leren.

Gedragsproblemen

Onder gedragsproblemen kan van alles vallen. Denk aan slechte concentratie bijvoorbeeld, niet kunnen of willen luisteren, geen geduld hebben om uitleg te krijgen, iets willen en doordrammen. Er zijn ook kinderen die moeilijk samen kunnen spelen, of die moeite hebben dat ze even moeten wachten omdat de leerkracht met iets anders bezig is. Er zijn ook kinderen die het moeilijk hebben als hun ouder weggaat, of juist kinderen die het niet kan schelen.

Hoe help je deze kinderen?

Als leerkracht kun je veel doen om deze kinderen te ondersteunen. Het belangrijkste is om goed contact te houden met de ouders. Zij weten vaak veel over de specifieke behoeften van hun kind en kunnen jou helpen om de juiste aanpak te kiezen.

Om het kind te helpen met concentratie en leren, kun je taken opdelen in kleine stukjes en regelmatig pauzes inlassen. Ook kan het werken met visuele ondersteuning, zoals afbeeldingen of schema’s, deze kinderen helpen om de stof beter te begrijpen.

Voor hun sociaal-emotionele ontwikkeling kun je het kind stimuleren om samen te werken in kleine groepjes of buddy’s aan te wijzen. Daarnaast kun je een veilige en rustige sfeer creëren waarin ze zich vrij voelen om fouten te maken zonder zich te schamen.

Bij motorische problemen kun je simpele hulpmiddelen aanbieden, zoals dikkere potloden of speciale scharen. Ook kun je samen met een fysiotherapeut of ergotherapeut bekijken of er extra ondersteuning nodig is. Het is raadzaam om ook je IB-er in te schakelen om samen met de ouders te bekijken wat nodig is en eventueel ook extra hulp in te schakelen via het samenwerkingsverband.

Geduld en samenwerking

Met geduld en in samenwerking met de ouders kun je ervoor zorgen dat een prematuur geboren kind zich prettig voelt in de klas en zich optimaal kan ontwikkelen. Ouders hebben veel meegemaakt door vaak de plotselinge bevalling en de opname van hun kind in het ziekenhuis. Deze nieuwe fase van naar school gaan kan voor hen ook overweldigend zijn en soms emotioneel. De problemen die deze kinderen ervaren kunnen heel verschillend zijn, waardoor het lastig kan zijn de juiste hulp in te schakelen. Lees vooral op onze website de ervaringsverhalen of stuur een mail naar info@care4neo.nl als je meer informatie nodig hebt.

Bronnen

1. Nosarti, C., Reichenberg, A., et alPreterm birth and psychiatric disorders in young adult life. Archives of General Psychiatry.
2. Aarnoudse-Moens, C. S. H., Weisglas-Kuperus, N., et al. (2009). Meta-analysis of neurobehavioral outcomes in very preterm and/or very low birth weight children. Pediatrics.
3. Spittle, A. J., Orton, J., et al. (2014). Social-emotional development of children born very preterm: A review. Infant Behavior and Development.
4. Anderson, P., & Doyle, L. W. (2003). Neurobehavioral outcomes of school-age children born extremely low birth weight or very preterm in the 1990s. JAMA.
5. Johnson, S., & Wolke, D. (2013). Behavioral outcomes and psychopathology during adolescence. Pediatrics.
6. Dewey, D., & Volkovinskaia, A. (2018). The development of motor deficits in children born preterm: A meta-analysis. Pediatrics.
7. Foster-Cohen, S., Edgin, J. O., Champion, P. R., & Woodward, L. J. (2007). Early delayed language development in very preterm infants: Evidence from the MacArthur-Bates CDI. Journal of Child Language.