Kinderen
Wanneer je pasgeboren kindje direct na de geboorte opgenomen wordt op neonatologie is dat ingrijpend voor het hele gezin. Broertjes en zusjes snappen vaak niet wat er aan de hand is. Als je het door hun ogen bekijkt, verandert er ook nogal wat: de baby die in mama’s buik zat is geboren, maar blijft in het ziekenhuis. Soms waren de andere kinderen in het gezin nog niet eens op de hoogte van de verwachte gezinsuitbreiding! Jullie zelf zijn uit je normale doen: gespannen, moe en soms ook verdrietig. Ineens hebben jullie minder tijd en zin om te spelen. Regelmatig komt er oppas of visite thuis – als je überhaupt al thuis bent en niet tijdelijk in een logeerhuis woont. De baby is het gesprek van de dag. En dan zijn er ook nog de regelmatige bezoekjes aan het ziekenhuis. Kinderen vinden het daar meestal niet lang leuk: het ruikt er raar, je moet er stil zijn en je kunt er niet leuk spelen. Bovendien gaat ook daar alle aandacht weer naar de baby…
Door de komst van de baby kan je oudere kind zich anders gaan gedragen dan dat je van hem gewend bent. Kinderen reageren verschillend op een spanningsvolle situatie. Ze kunnen stil worden en zichzelf wegcijferen of juist heel veel aandacht gaan vragen en lastig gedrag vertonen. Voor jou als ouder is het moeilijk om te zien dat je kinderen moeite hebben met de situatie. Je kunt je verscheurd voelen tussen de zorg voor je baby op de NICU en de zorg voor de kinderen thuis. Het is dan extra moeilijk om je oudste naar opa en oma of een andere oppas te brengen om tijd te hebben voor je jongste(n).
Je kunt je afvragen wat je je andere kinderen kunt vertellen over de baby. Dat is natuurlijk afhankelijk van hun leeftijd: oudere kinderen kun je beter uitleggen waarom de baby in het ziekenhuis moet blijven dan heel jonge kinderen. Het is goed om ze duidelijk te maken dat het niets met hen te maken heeft dat je verdrietig bent. Want ook al probeer je je sterk te houden, meestal merken kinderen toch wel dat er wat speelt. Tegelijkertijd hoeven ze ook niet alles te weten. Niemand schiet er iets mee op als je kind zich zorgen maakt over zaken waar hij niets aan kan veranderen. Je kinderen blijven kinderen en geen gelijkwaardige gesprekspartners. Vertel in grote lijnen wat er aan de hand is (bijvoorbeeld: ‘De baby is ziek en papa en mama zijn daar verdrietig over, want wij zijn ook de papa en mama van de baby, net zoals we jouw papa en mama zijn’). Als er voor je kind vragen onbeantwoord blijven stelt je kind die meestal zelf wel.
Je kunt je oudere kinderen meestal ook een keer meenemen, in de meeste ziekenhuizen zijn broertjes en zusjes welkom op de afdeling. In veel ziekenhuizen geldt de regel dat alleen kinderen worden toegelaten die waterpokken hebben gehad. En natuurlijk moeten ze op dat moment ook niet ziek zijn, ook geen (flinke) verkoudheid. Vraag even na of er regels zijn! De meeste kinderen vinden het prachtig om hun nieuwe babyzusje of –broertje te zien en aan te raken.
Kinderen kunnen op verschillende manieren laten merken dat ze een situatie moeilijk vinden. Vaak vragen ze meer aandacht door druk of ondeugend gedrag. Of ze zijn erg lichtgeraakt. Ook is het mogelijk dat je kind opeens verlatingsangst krijgt of weer in zijn broek gaat plassen terwijl hij net zindelijk was. Zie voor meer informatie over opvoeden in dit soort situaties onze folder: “Ik ben er ook nog!”
Het lastige is, dat dit komt op een moment dat jullie het op dit moment net niet kunnen hebben. Je bent moe, verdrietig en je maakt je zorgen over je pasgeboren baby op de NICU. En dan vragen je andere kinderen ook nog volop aandacht. Waar moet je de energie vandaan halen om daarmee om te gaan…? Wat je ook doet: probeer je niet af te reageren op je andere kinderen. Negeer het opstandige gedrag als het enigszins kan en bedenk dat het voor hen ook een moeilijke tijd is. Natuurlijk moet je grenzen trekken wanneer het te bont wordt… maar probeer dan rustig te blijven. Lukt dat eens een keer niet, bedenk dan dat we allemaal maar mensen zijn en ons best doen, maar soms dingen doen waar we minder trots op zijn. Wanneer je merkt dat je steeds onredelijk uitvalt tegen je kinderen kijk dan of je een oppas kunt inschakelen totdat je jezelf weer een beetje hervonden hebt.
Je kunt je kinderen ook bij hun nieuwe broertje of zusje betrekken door ze bijvoorbeeld een tekening voor bij de couveuse van de baby te laten maken. Of je laat ze – in overleg met de leerkracht van school – iets aan hun klasgenoten vertellen over de baby in het ziekenhuis.
