Pijnbestrijding

We weten dat pijnbestrijding bij pasgeborenen kan bijdragen aan een betere uitkomst op latere leeftijd. Door deze nieuwe kennis is er veel vooruitgang geboekt in de behandeling van pijn bij pasgeborenen. Pijn bij pasgeborenen verschilt wel van pijnbeleving bij kinderen en volwassenen. Redenen hiervoor zijn:

• Minder remming van de pijnprikkel
• Lagere pijndrempel bij kortere zwangerschapsduur
• Hogere stresshormonen

Helaas is niet alle pijn te voorkomen, omdat vooral in de eerste weken van een opname vaak veel (mogelijk) pijnlijke handelingen nodig zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het prikken van een infuus, of bloedafnames. Het is wel belangrijk om ondanks deze handelingen de pijn te beperken. Als ouder kun je je baby hier heel goed bij helpen. Om de pijn te herkennen en troost te geven aan je baby zal je als ouder begeleid worden door de verpleegkundigen.

Herkennen van pijn

Het herkennen van pijn is voor een deel afhankelijk van het gedrag en de conditie van je baby. Ook de omgeving (zoals licht en geluid) kan het herkennen van pijn beïnvloeden. De verpleegkundigen gebruiken vaak een pijnscore(Comfort score)  door de pijn die ze bij je baby zien een cijfer te geven. Met deze Comfort score kan de verpleegkundige de pijn inschatten door naar een aantal kenmerken van de baby te kijken: alertheid, agitatie, ademhaling, bloeddruk, hartslag, huilen, lichaamsbeweging, spierspanning en gelaatspanning.

Hoe herken je zelf pijn bij je baby?

Omdat je baby nog niet kan praten, gebruikt je baby zijn gezicht, armen, benen, ademhaling en stemgeluiden om zich uit te drukken: 

• Terugtrekken van zijn arm of been
• Onrustige bewegingen met de armen of benen
• Samengeknepen vuistjes
• Zweten van de handpalmen
• Wenkbrauwen fronsen
• Grimassen met zijn gezicht en/of huilen

Ook kan de hartslag verhoogd zijn en een daling van het zuurstofgehalte in het bloed optreden. Baby’s die langdurig pijn hebben gaan echter weinig bewegen, reageren weinig op prikkels en zijn stilletjes. Ook dat zijn dus signalen voor pijn.

Behandeling van pijn

Ouders zijn belangrijke bondgenoten in de pijnbestrijding. Door jou als ouder te betrekken kan op een gepaste manier pijnbestrijding worden gegeven. Je kan meehelpen je baby te troosten op een van de volgende manieren en het is mede afhankelijk van de leeftijd van je baby en de behandeling die nodig is.

Je kan de pijn verzachten door je baby te laten zuigen op een fopspeen, te wiegen, door tegen je baby te praten of een hand op het hoofd en/of de billen te leggen en te buidelen. Naast het troosten door jou als ouder kunnen we je baby medicijnen geven om de pijn te bestrijden. Als bij je baby bloed moet worden afgenomen of een infuus moet worden geprikt, geven we vooraf wat sucrose in de mond. Dit is een suikeroplossing die pijn en stress vermindert. De sucrose wordt via de mond toegediend en geeft geen bijwerkingen. Als je baby wat langer pijn heeft, kunnen we paracetamol geven. Dit kan oraal , via het infuus of via een zetpil gegeven worden. Sterke pijnmedicatie is bijvoorbeeld morfine of fentanyl. Als morfine langer dan vier à vijf dagen wordt gebruikt, wordt dit vaak stapsgewijs afgebouwd om ontwenningsverschijnselen te voorkomen.