Een nieuwe manier om het risico op een infectie beter in te schatten, is met de EOS-calculator. Dit is een rekenhulp die voor elke baby precies berekent hoe groot het risico is op EOS. De calculator geeft ook een advies of een baby wel of niet antibiotica nodig heeft. De resultaten van een groot Nederlands onderzoek tonen aan dat het gebruik van de EOS-calculator effectief én veilig is. 

Nieuw hulpmiddel, minder antibiotica 

In tien Nederlandse ziekenhuizen is in een uniek zorgevaluatie onderzoek onderzocht of de EOS-calculator veilig helpt om minder antibiotica te gebruiken bij baby’s die mogelijk EOS hebben. De onderzoekers vergeleken twee groepen: de ene groep baby’s werd behandeld volgens de bestaande NVK-richtlijn, en bij de andere groep baby’s werd de EOS-calculator gebruikt. In totaal deden 1.830 baby’s mee aan de studie. “We willen pasgeborenen beschermen tegen ernstige infecties, maar onnodig antibiotica toedienen heeft belangrijke nadelen op korte en lange termijn. Daarom wilden we met deze studie naar de EOS-calculator onderzoeken of we veilig gerichter kunnen behandelen en kwetsbare baby’s onnodige medicijnen kunnen besparen,” aldus dr. Niek Achten, kinderarts in opleiding en éen van de onderzoeksleiders.

De belangrijkste resultaten van de studie: 

• Driekwart minder antibiotica: Slechts 7,2% van de baby’s in de EOS-calculator groep kreeg antibiotica, versus 26,6% in de groep behandeld volgens de oude richtlijn. Ook het totaal aantal dagen met antibioticagebruik bij pasgeborenen lag lager in de ziekenhuizen die de EOS-calculator gebruikten.  
• Veiligheid voorop: Gebruik van de EOS-calculator leidde niet tot meer infecties of noodzaak tot meer ondersteunende zorg. Heropname in het ziekenhuis kwamen evenveel voor in beide groepen. Geen van de baby’s met een heropname bleek een infectie te hebben. 

De resultaten van de studie tonen aan dat de EOS-calculator een veilige en effectieve methode is om onnodig antibioticagebruik bij pasgeborenen te verminderen. Als we antibiotica geven, moet een baby 2 tot 7 dagen in het ziekenhuis blijven. Dat betekent een infuus, meerdere prikken en veel stress – voor ouder en kind. Dankzij de EOS-calculator weten we nu: bij vele baby’s is dat helemaal niet nodig.” zegt arts-onderzoeker Sanne Janssen, samen met collega Bo van der Weijden eerste auteur van de publicatie. Bo van der Weijden vult aan: “We moeten altijd alert blijven, want ook kinderen met een laag risico kunnen later ziek worden en alsnog antibiotica nodig hebben. Maar minder onnodig antibioticagebruik betekent minder belasting voor het groeiende immuunsysteem en minder kans op resistentieproblematiek in de toekomst.” 

Eerder naar huis 

"Het was wel even schrikken toen de kinderarts vertelde dat er bij onze dochter Sofie een risico was op het krijgen van een infectie en dat er geen antibiotica werd gestart”, vertelt de vader van Sofie Vernig Vloermans. Zijn vrouw ontwikkelde koorts aan het eind van de zwangerschap, en hierdoor was er een verhoogd risico voor het krijgen van een infectie bij dochter Sofie. Zij kwam stralend ter wereld. “De kinderarts vertelde dat de rekenhulp aangaf dat wij gedurende 24 uur goed geobserveerd werden op het ontwikkelen van een infectie bij onze dochter en er niet direct gestart hoefde te worden met antibiotica. Voor ons was het heel fijn dat wij de volgende dag met zijn allen naar huis konden gaan en onze dochter geen stressvolle behandelingen heeft ondergaan.” 

Op weg naar slimmere zorg 

De EOS-calculator biedt artsen dus een wetenschappelijk onderbouwd alternatief dat onnodig antibioticagebruik terugdringt zonder concessies te doen aan veiligheid. Dit sluit aan bij de missie van Care4Neo om altijd te streven naar de best mogelijke start voor iedere baby en hun gezin.  “Dit onderzoek is een enorme stap vooruit in de zorg voor pasgeborenen. ” besluit Prof Plötz. “Met de bevindingen uit onze studie kunnen we de Nederlandse richtlijn herzien.”  

Deze studie werd mogelijk gemaakt door het Samenwerkingsverband Pediatrie in Nederland (SPIN) van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK), met financiering uit het Cultuurfonds. 

Care4Neo blijft deze ontwikkelingen op de voet volgen en steunt onderzoek dat bijdraagt aan een gezonde toekomst voor alle vroeggeboren en zieke baby’s. 

Lees hier de publicatie waar ook Care4Neo aan meewerkte. 

Nog meer lezen? 

Lees hier meer over de achtergrond van de studie en de motivatie van een van de promovendi arts Bo van der Weijden. 

Lees hier meer over de EOS calculator