Uit onderzoek blijkt dat 50 tot 60% van de zeer vroeg geboren kinderen en kinderen met een zeer laag geboortegewicht ernstige problemen heeft in de motorische ontwikkeling. Deze motorische problemen uiten zich in het dagelijks leven in problemen met bijvoorbeeld veters strikken, tekenen, schrijven en sporten en leiden nogal eens tot sociale problemen doordat kinderen vaak opvallen door hun onhandigheid, bijvoorbeeld tijdens de gymlessen op school.

Momenteel is het nog niet duidelijk wat de beste behandeling is voor deze kinderen. Meestal worden kinderen met problemen in hun motorische ontwikkeling verwezen naar een fysiotherapeut of ergotherapeut, wat vaak intensief is voor zowel ouder als kind. Anderzijds wordt er soms een afwachtend beleid gevoerd, vanuit de gedachte dat het kind tijd nodig heeft om te rijpen. Maar die gedachte blijkt echter niet juist, motorische problemen op de kinderleeftijd blijken vaak te continueren in de adolescentie en volwassenheid.  Daarom doen we nu onderzoek naar een computergame, waarbij kinderen zelf, onder begeleiding van hun ouders, hun motoriek kunnen trainen (Timocco, www.timocco.com). Deze computergame is gepersonaliseerd en gebruiksvriendelijk. Op basis van de behaalde scores in de verschillende spellen wordt de moeilijkheidsgraad van de taken geautomatiseerd aangepast, zodat deze genoeg uitdaging blijven bieden. Wij als onderzoekers kunnen tegelijkertijd op afstand deze scores monitoren en de uitkomsten bestuderen.

De motorische problemen van te vroeg geboren kinderen hebben te maken met veranderingen in de ‘witte stof’ van de hersenen. De witte stof is verantwoordelijk voor de communicatie tussen de verschillende hersengebieden en is van groot belang voor zowel de motorische als de cognitieve ontwikkeling. Het PowerMove! onderzoek heeft in eerste instantie als doel de motorische ontwikkeling van prematuur geboren kinderen te verbeteren. Door de sterke verbondenheid tussen motoriek en cognitie in de hersenen, hopen we dat een verbeterde motoriek ook bijdraagt aan het versterken van de cognitieve ontwikkeling van kinderen. Op die manier proberen we de kansen voor prematuur geboren kinderen te verbeteren. Daarnaast proberen we meer zicht te krijgen op wat nu precies oorzaak is van de motorische achterstand. Hierbij kijken we bijvoorbeeld naar de balansvaardigheden, omdat een goede balans van groot belang is voor de motorische ontwikkeling.

Welke kinderen doen er mee?

Momenteel werven we drie groepen kinderen voor het PowerMove! onderzoek. Om een compleet beeld te krijgen van de ontwikkeling van prematuur geboren kinderen werven we een groep prematuren die achterlopen in hun motorische ontwikkeling en een groep prematuren zonder motorische problemen. Deze werving loopt via de poliklinieken Neonatologie Nazorg van drie ziekenhuizen: Amsterdam UMC, locatie AMC en locatie VUmc, en het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Om het functioneren van prematuur geboren kinderen te kunnen vergelijken met kinderen die op tijd geboren zijn, werven we ook kinderen van 5 jaar die op tijd geboren zijn (≥37 weken zwangerschapsduur en ≥2500 gram geboortegewicht). Om de motorische ontwikkeling van de kinderen die meedoen aan het onderzoek in kaart te brengen, maken we gebruik van de Movement ABC. Dit is een wereldwijd gebruikt instrument voor het opsporen van motorische ontwikkelingsproblemen bij kinderen.

Wat doen we met de resultaten?

Als de dataverzameling voor het PowerMove! onderzoek afgerond is, zullen we het effect van de computergame op de motoriek en de cognitie gaan bekijken. Mocht de computergame een positief effect blijken te hebben, dan is de toepasbaarheid mogelijk veel breder dan in het huidige onderzoek. Denk dan bijvoorbeeld aan de toepasbaarheid bij andere groepen kinderen dan prematuur geboren kinderen, die kampen met motorische ontwikkelingsproblemen. Motorische ontwikkelingsproblemen komen ook vaak voor bij ontwikkelingsstoornissen zoals cognitieve, communicatieve, emotionele en andere gedrags- en leerstoornissen. Zo scoren kinderen met dyslexie, een autismespectrumstoornis (ASS) en ADHD vaak ook laag op een motorische taak.

We zoeken nog deelnemers!

Momenteel zijn we nog naarstig op zoek naar kinderen van 5 jaar die op tijd geboren zijn (≥37 weken zwangerschapsduur en ≥2500 gram geboortegewicht). Bij deze kinderen nemen we een aantal leuke en uitdagende taakjes af op de iPad en de laptop en kijken we naar de motoriek en de balans. Dit kunnen we zowel bij het kind thuis als in het Amsterdam UMC (locatie AMC) doen en duurt ongeveer 2 uur, met genoeg pauzes. Heeft of kent u een kind van 5 jaar die het leuk zou vinden om mee te doen aan ons onderzoek? Neem dan contact op met Celina Henke (c.e.henke@amsterdamumc.nl).